AB’ye göre ucuzuz ama satın alma gücümüz düşük!
TÜİK’in 2024 Satın Alma Gücü Paritesi verilerine göre Türkiye’nin kişi başına GSYH endeksi 72 oldu. Bu sonuç, Türkiye’nin AB ortalamasının yüzde 28 altında kaldığını ortaya koyarken, fiyat düzeyi açısından AB’ye kıyasla daha ucuz bir ülke olduğunu gösterdi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin Satın Alma Gücü Paritesi (SGP) sonuçlarını yayımladı. Açıklanan verilere göre Türkiye’nin SGP’ye göre kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) endeks değeri 72 olarak hesaplandı. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ortalaması 100 kabul edildiğinde, Türkiye bu ortalamanın yüzde 28 altında kaldı.
Satın Alma Gücü Paritesi, ülkelerdeki fiyat farklılıklarını ortadan kaldırarak, mal ve hizmet sepetleri üzerinden gerçek alım gücü karşılaştırması yapılmasına olanak tanıyor. Eurostat tarafından açıklanan SGP verileri; 27 AB ülkesi, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi ve aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 6 aday ülke olmak üzere toplam 36 ülkeyi kapsıyor.
Bu karşılaştırmaya göre, kişi başına GSYH endeksinde en yüksek değere sahip ülke 245 ile Lüksemburg olurken, en düşük değer 35 ile Bosna-Hersek’te kaydedildi. Lüksemburg AB ortalamasının yüzde 145 üzerinde yer alırken, Bosna-Hersek yüzde 65 altında kaldı.
Öte yandan, bireylerin refah düzeyini daha net yansıtan kişi başına fiili bireysel tüketim endeksi Türkiye için 71 olarak belirlendi. Bu değer, Türkiye’nin AB ortalamasının yüzde 29 altında kaldığını gösterdi. Fiili bireysel tüketim; bireylerin satın aldığı mal ve hizmetlerin yanı sıra devlet ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından sunulan eğitim ve sağlık hizmetlerini de kapsıyor. Bu alanda en yüksek değer 146 ile yine Lüksemburg’a, en düşük değer ise 42 ile Bosna-Hersek’e ait oldu.
Fiyat düzeyi endeksleri incelendiğinde ise Türkiye’nin AB’ye kıyasla “ucuz” bir ülke olduğu dikkat çekti. Türkiye’nin fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksi 2024 yılı için 51 olarak hesaplandı. Bu sonuç, AB ülkelerinde 100 Euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin Türkiye’de yaklaşık 51 Euro karşılığı Türk lirası ile satın alınabildiğini ortaya koydu.
Eurostat tarafından yayımlanan SGP verileri, OECD ile ortak yürütülen Avrupa Karşılaştırma Programı kapsamında hesaplanırken, sonuçlar Türkiye’nin fiyat düzeyi açısından avantajlı olmasına rağmen satın alma gücü bakımından AB ortalamasının gerisinde kaldığını net şekilde gösterdi.
